Onderzoeken

De rekenkamer van de gemeente Het Hogeland helpt de gemeenteraad met het vervullen van de kaderstellende en controlerende taak. Dit doet de rekenkamer door onafhankelijk onderzoek te doen naar doelmatigheid, doeltreffendheid en rechtmatigheid van het gemeentelijk beleid. 

Schuldhulpverlening in Het Hogeland

In opdracht van de Rekenkamercommissie heeft bureau Breuer&Intraval onderzoek gedaan naar het schuldhulpverleningsbeleid van de gemeente Het Hogeland. Om inzicht te krijgen op voornoemde problematiek zijn drie doelen geformuleerd voor de uitvoering van het onderzoek. Voor het onderzoek is een beleidsreconstructie uitgevoerd en zijn huishoudens met problematische schulden en de cliënten van de Volkskredietbank (VKB) en de Groningse Kredietbank (GKB) in kaart gebracht. Verder zijn gesprekken gevoerd met onder meer personen die betrokken zijn bij de uitvoering van het schuldhulpverleningsbeleid en met inwoners van Het Hogeland die in een schuldtraject zitten. Het rapport is tijdens het raadsoverleg op 24 mei 2023 besproken. De raad heeft zich in het Raadsoverleg voorgenomen een werkgroep Sociaal Domein in te stellen die na het zomerreces aan de slag gaat met de ‘opbrengsten’ van o.a. dit onderzoek van de Rekenkamercommissie.  

 

Toekomstverkenning uitvoering Participatiewet 

De rekenkamercommissie van de gemeente Het Hogeland heeft bij een rondgang in de raad vragen opgehaald over de uitvoering van de Participatiewet. Wat hierbij opviel was dat de vragen niet voortkwamen vanuit zorg over de uitvoering op dit moment, maar veel meer vanuit de ontwikkelingen die zich aandienen en impact hebben op de uitvoering van de Participatiewet. De raad wil goed voorbereid zijn op de keuzes die te maken zijn en in control zijn als het gaat om doelbereiking en beheersing van de kosten. In feite gaat het erom of de gemeente zowel nu als in de toekomst grip heeft op de uitvoering van deze taak. Daarmee is het zowel een stand van zaken als een toekomstverkenning. De centrale onderzoeksvraag is dan ook: Heeft de gemeente Het Hogeland voldoende grip op de uitvoering van de Participatiewet om de mogelijke risico’s als gevolg van externe ontwikkelingen bij de uitvoering van de Participatiewet op te vangen? Om een antwoord op de onderzoeksvraag te vinden is een beleidsanalyse gedaan, zijn interviews gehouden met medewerkers en is de praktijk verkend door middel van een meeloopdag bij werkplein Ability en een bezoek aan Vakland Het Hogeland. Voor de toekomstverkenning zijn experts geïnterviewd en zijn werksessies gehouden met medewerkers en is er een werksessie met raadsleden georganiseerd. In het overzichtsrapport zijn de relevante bevindingen kort samengevat en zijn de conclusies en aanbevelingen opgenomen. Het rapport is afgerond in 2022 en tijdens het raadsoverleg op 18 januari 2023 besproken. De raad heeft zich in het raadsoverleg voorgenomen een werkgroep Sociaal Domein in te stellen die na het zomerreces van 2024 aan de slag gaat met de ‘opbrengsten’ van o.a. dit onderzoek van de rekenkamer.

 

Onderzoek naar jeugdzorg

Eind oktober 2021 maakte de rekenkamer de resultaten van het onderzoek naar het jeugdzorgbeleid bekend. De insteek van het onderzoek, dat dit jaar door het bureau ZorgfocuZ is uitgevoerd, ging in op de vraag of de juiste zorg bij de juiste persoon terecht komt. 

Het onderzoek naar de jeugdzorg is uitgevoerd om inzicht te verkrijgen in de doeltreffend en doelmatigheid hiervan binnen de gemeente Het Hogeland. Dit zou moeten leiden tot aanbevelingen die eraan bijdragen de gemeenteraad meer grip te geven op de jeugdzorg. De wijze waarop de raad de kaderstellende en controlerende functie in het jeugdzorgbeleid heeft vormgegeven en hoe zij daarover wordt geïnformeerd was een tweede component van het onderzoek.

Er is wel gebleken dat duidelijke kaders en beleidsdoelstellingen ontbreken. Door ontbreken van zicht op doelen en in hoeverre die bereikt zijn is daardoor er geen oordeel te geven over doelmatigheid en doeltreffendheid. Hoewel een duidelijke koers ontbreekt scheelt het niet aan de uitvoering van de jeugdzorg. Er is echter niet boven tafel gekomen of de juiste zorg bij de juiste persoon terecht komt.

Aangetoond is verder dat de informatievoorziening over jeugdzorg naar de raad onvoldoende is waardoor deze niet goed kan sturen en controleren. Er is daarmee een impasse in wat de raad wil en wat ze werkelijk krijgen. De rekenkamer beveelt de gemeenteraad aan om een raadsbrede werkgroep in te stellen die een opdracht formuleert aan de nieuwe gemeenteraad waarbij concrete doelen worden gesteld met meetbare indicatoren.

 

Onderzoek naar dorpshuizen

In oktober 2020 maakte de rekenkamer de resultaten van haar eerste onderzoek bekend. De rekenkamer heeft de dorpshuizen in de gemeente onder de loep genomen. De insteek van het onderzoek, dat door Sociaal Planbureau Groningen is uitgevoerd, ging in op de verhoudingen tussen de gemeente en de dorpshuizen.

Dorpshuizen vervullen als ontmoetingsplaats een belangrijke rol in de dorpen waar zij zijn gevestigd. Om het belang ervan te onderstrepen werkt de gemeente Het Hogeland na de herindeling aan een harmonisatie van het beleid met betrekking tot dorpshuizen. Een belangrijke conclusie uit het onderzoek is dat er heel verschillende relaties gegroeid zijn tussen de gemeente en dorpshuizen. Dit is ook binnen de oude gemeenten al uiteen gaan lopen. Vanuit de historie zijn verschillen ontstaan waardoor de ondersteuning van dorpshuizen niet evenwichtig is.

Om dorpshuizen goed te kunnen ondersteunen, is het noodzakelijk dat er helderheid bestaat over het doel dat de gemeente nastreeft bij de ondersteuning van dorpshuizen. Ook zijn heldere afspraken over rollen, taken en verantwoordelijkheden hierbij van belang.

De rekenkamer doet een aantal aanbevelingen om te komen tot een geharmoniseerd en integraal dorpshuizenbeleid.